مطالعه تطبیقی اختلال بینایی بر سرمایه اجتماعی خانواده

مقدمه: بازتولید سرمایه اجتماعی به عنوان مجموعه هنجارها و روابط تسهیل‌کننده تعامل اجتماعی و شاخص سلامت یا بیماری جامعه است. نابینایی و کم‌بینایی به عنوان یک ویژگی فردی، تأثیری تعیین‌کننده بر نحوه تحقق اهداف خانواده و در نتیجه سرمایه اجتماعی دارد. بر همین اساس، این مطالعه به بررسی تأثیر اختلال بینایی بر سرمایه اجتماعی خانواده پرداخته است. روش: مطالعه حاضر با روش علی-مقایسه‌ای به مقایسه سرمایه اجتماعی در دو گروه همسران بینا و نابینا/کم‌بینا در دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل با حجم نمونه 198 نفر پرداخته است.یافته‌ها: میزان سرمایه اجتماعی همسران بینا بیشتر از همسران نابینا/کم‌بیناست. در ضمن، میزان سرمایه اجتماعی در دو بُعد ساختاری بیرونی و شناختی درونی در بین همسران مرد و زن نابینا/کم‌بینا متفاوت است، اما در گروه همسران بینا این تفاوت وجود ندارد. علاوه بر این، سرمایه اجتماعی ساختاری بیرونی برحسب وضعیت مسکن، سرمایه اجتماعی شناختی درونی برحسب تحصیلات، سرمایه اجتماعی ساختاری درونی و شناختی بیرونی برحسب درآمد، و سرمایه اجتماعی شناختی بیرونی، شناختی درونی و ساختاری درونی برحسب تعداد فرزند در همسران نابینا/کم‌بینا متفاوت است.بحث: با توجه به تأثیر وضعیت بینایی بر سرمایه اجتماعی خانواده، باید گفت که به طور خاص نابینایی/کم‌بینایی سرمایه اجتماعی خانواده را کاهش می‌دهد و در مقابل، عواملی چون سطح تحصیلات، میزان درآمد و وضعیت مسکن از جمله عواملی هستند که تأثیر مثبت بر سرمایه اجتماعی خانواده دارند. بنابراین، باید برنامه‌ریزی‌ها و راهکارهایی در زمینه وضعیت مسکن و درآمد و همچنین هموار کردن مشکلات تحصیلی افراد نابینا/کم‌بینا صورت گیرد تا بدین ترتیب سرمایه اجتماعی خانواده این افراد افزایش یابد.